در رسانه| سایه بی‌مهری‌ بر چشمانی که خاموش مانده...

به گزارش ایسنا، ۱۵ اکتبر مصادف با ۲۳ مهر در تقویم به نام روز جهانی عصای سفید نامگذاری شده است، در حقیقت نابینایان، روشندلانی هستند که از دریچه دل خود نگاهی روشن به اطراف دارند.

کسانی که با ضمیر روشن خود تپش قلب زندگی و نبض پویای طبیعت را ترجمه می‌کنند و با همین چشمان به ظاهر بسته، در زلال شعور و صفای فطرت خدایی، جلال و جمال حضرت حق را نگریسته و با تأمل در گردش حکیمانه چرخ روزگار، به مهمانی همه نشانه‌های خلقت می روند.

روز عصای سفید، بهانه‌ای است تا یاد کنیم از کسانی که از نعمت بینایی محروم هستند، اما دلی روشن دارند و دستان نوازش خدا را بر روی گونه‌های تب دار گل‌ها، لمس می کنند، کسانی که در نفس‌های نسیم و در تار و پود جانشان، زندگی معطر می‌شود.

فهم از لمس انگشتان‌شان بر برجستگی کاغذ جرقه نمی‌زند، بلکه شعاع افق دل است که بر فهم، سایه می‌افکند و موفقیت با محدودیت جسمی ناکام نمی‌ماند، در یک کلام لمس موفقیت با اراده و همت مبتنی بر امیدواری میسر است.

شرایط عادلانه برای نابینایان استان فراهم شود

راضیه ابراهیمی متولد سال ۱۳۸۰ در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: فارغ‌التحصیل مقطع کارشناسی رشته مشاوره از دانشگاه اصفهان هستم، اولین سالی است که معلم کودکان نابینا هستم.

وی افزود: دلیل نابینایی من مادرزادی بود که تنبلی عصب دید دارم، از دوران کودکی تاکنون بینایی‌ام ثابت بوده و تنها توانایی درک نور دارم.

ابراهیمی با اشاره به مشکلات قشر نابینا، تصریح کرد: زمانی‌که تصمیم گرفتم به عنوان یک داوطلب در آزمون معلمی شرکت کنم اولین مواجهه من در بحث کمیسیون پزشکی به دلیل محدودیت بینایی بود که قابل پذیرش نبود، مثلا بیان می‌شد که یک معلم نابینا چطور می‌تواند اداره کلاس را برعهده بگیرد حتی چطور می‌تواند به همنوعان خود کمک کند.

این فرد دارای آسیب بینایی ادامه داد: نبود اطمینان به توانایی فرد معلول برای اداره کلاس در مراحل گزینش وجود داشت که فرصت مجددی در کمیسیون پزشکی در اختیار ما گذاشته شد که توانمندی‌های خود را بیان و توانستم وارد فرایند مصاحبه و نهایتاً پذیرفته نهایی شویم.

وی گفت: جزو اولین دانش‌آموزان دوران نظام جدید بودم که همیشه از اوایل سال تحصیلی با مشکل نبود کتاب مواجه بودم، به طوری که دو ماه کتاب نداشتیم، قطعاً در روستا امکانات محدودتر بود تا زمانی‌که کتاب‌ها چه به صورت صوتی و چه خط بریل به دست ما می‌رسید، البته زمانی‌که کتاب در اختیار نداشتیم از جزوات بقیه دانش‌آموزان استفاده می‌کردیم و حتی والدین بسیاری از مسئولیت‌ها را در خانه برعهده می‌گرفتند تا نبود کتاب جبران شود.

ابراهیمی بیان کرد: اما وضعیت در دانشگاهی که قبول شدم قطعاً متفاوت بود، در آن دانشگاه مرکز امور دانشجویان با نیاز ویژه بود که از همان ترم اول همه منابع را به صورت صوتی در اختیار ما قرار می‌داد و اگر منبع صوتی وجود نداشت خود دانشگاه گوینده در اختیار مرکز قرار می‌داد، یعنی دانشجویان عادی به صورت کار دانشجویی کتاب‌ها را برای دانشجویان نابینا به کتب صوتی تبدیل می‌کردند.

وی گفت: در دوره دانشجویی مشکلاتی که در دوران مدرسه چه از نظر منابع و چه منشی برای امتحانات و مسائل مربوط به تحصیل بود، وجود نداشت البته بخشی از آن‌ها به مهارت‌های خود من ارتباط داشت که کمک کرد تا در دوران دانشجویی راحت‌تر باشم و خدماتی که دانشگاه ارائه می‌داد موجب شد تا شرایط آموزشی مطلوب‌تری را داشته باشم.

ابراهیمی در ادامه تاکید کرد: ما هم جزو این جامعه هستیم و قطعاً با محدودیت‌هایی روبه‌رو هستیم، اولین مساله تفاوت‌های ما و ناآگاهی جامعه بود که موجب می‌شد برای آگاهی دادن به اطرافیان خود مشکل بیشتری داشته باشیم، مثلاً اینکه چطور از عصا استفاده می‌کنم، چطور بیرون می‌روم و خودم می‌توانم مستقل باشم، کارهایی که بقیه انجام می‌دهند را انجام دهم.

این فرد دارای آسیب بینایی توضیح داد: به دلیل نداشتن آگاهی کامل از قشر معلول، جامعه ضربه می‌خورد، زیرا قشر معلول محدود است، به این معنا که فرد نابینا همانطوری که هست نشان داده شود نه یک نابغه عجیب غریبی که از فضا آمده و نه آدم بی دست و پایی که کاری را نمی‌تواند انجام دهد، در حقیقت انسانی که محدودیت بینایی دارد و محدودیت‌هایی را برایش ایجاد کرده، اما می‌تواند با استفاده از تکنیک‌ها و روش‌ها همپای بقیه افراد زندگی متعادلی داشته باشد.

وی در خصوص حمایت‌های بهزیستی از افراد معلول از جمله قشر نابینا، بیان کرد: افراد با مشکل آسیب بینایی جاهایی که باید حمایت می‌شده نشده‌اند، مخصوصاً در استان که هیچ حمایتی از آن‌ها انجام نمی‌شود.

ابراهیمی افزود: یکی از دلایلی که تصمیم گرفتم در استانی دیگر شغل معلمی را انتخاب کنم، نبود امکانات برای افراد نابینا در شهرکرد بود، متاسفانه خدمات متنوعی برای این قشر وجود ندارد تا افراد بتوانند از نظر اشتغال یا دیگر مسائل شرایط بهتری داشته باشند.

وی ادامه داد: شاید یکی از دلایلی که رنج استقلال و دوری از خانواده و کار در محیط متفاوت را انتخاب کردم، هر چند از شرایطم راضی هستم و همان چیزی است که باید باشد، این بود که در استان شرایط پیشرفت افراد معلول بسیار محدود است.  

ابراهیمی خاطرنشان کرد: لازم است مسئولان استان فضای بهتری فراهم کنند تا آگاهی‌سازی بیشتری انجام شود، استان ما یک استان محروم است و شاید افراد نابینای محروم بسیار زیادی در روستاها و مناطق محروم زندگی می‌کنند و به هیچ یک از امکانات حتی محدود هم دسترسی ندارند، ما باید بتوانیم در ابتدا خوب آگاهی دهیم، شناسایی کنیم و بستری فراهم کنیم تا معلولان از جمله افراد نابینا استقلال بیشتری پیدا کنند.

به گفته وی، اینکه کمک هزینه‌ای یا کار کوچکی انجام شود و اسم این کار حمایت گذاشته شود نیست، بلکه حمایت این است که من به فرد معلول کمک کنم تا استقلال بیشتری پیدا کند، بتواند بدون وجود حمایت کار کند، زندگی کند، رفت و آمد کند، این به معنای به‌زیستی است، نه حمایت‌هایی که بیشتر افراد را وابسته می‌کند، بنابراین باید همه ارگان‌ها به گونه‌ای حمایت کنند تا افراد بتوانند در شرایط حداقل عادلانه‌تری ادامه تحصیل دهند و کار کنند.

موضوع اشتغال در صدر مشکلات نابینایان قرار دارد

مهشید سلیمانی، سرپرست اداره‌کل بهزیستی چهارمحال و بختیاری در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به اینکه ۴۵۶۷ نفر معلول بینایی تحت پوشش این اداره‌کل است، اظهار کرد: از این تعداد ۱۶۰۹ نفر نابینایان و ۲۹۴۷ نفر را کم بینایان تشکیل می‌دهند.

وی به اجرای برنامه پیشگیری از تنبلی چشم در کودکان ۳ تا ۶ ساله اشاره کرد و افزود: سال گذشته ۵۸ هزار و ۴۸۱ کودک از نظر بینایی غربال شدند که از این تعداد ۱۳۳۶ نفر دارای انواع اختلالات بینایی و ۱۶۵ مورد دارای تنبلی چشم تشخیص داده شدند.

سرپرست بهزیستی چهارمحال و بختیاری گفت: توانمندسازی فرد نابینا مستلزم ارائه خدمات توانبخشی بلافاصله پس از تشخیص آسیب متناسب با نیازهاست، از این رو ارائه خدمات مشاوره روانشناختی به فرد نابینا یا کم‌بینا، آموزش مهارت‌های روزمره زندگی همچون تحرک، جهت‌یابی و مهارت‌های پرورش حواس جایگزین در دستور کار قرار خواهد گرفت، از طرفی ارائه خدمات آموزشی در زمینه مهارت‌های زندگی روزمره، بریل‌آموزی، مهارت‌های استفاده از امکانات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری گویا و بریل و کار با وسایل الکترونیک از دیگر خدمات ارائه شونده به افراد نابینا و کم بیناست.

سلیمانی گفت: در طرح توانمندسازی افراد نابینا و کم بینا با رویکردی متفاوت تلاش شده تا نیازهای واقعی آن‌ها در زمینه‌های آموزش، اشتغال، مسائل روانشناختی و مناسبات اجتماعی مدنظر قرار گیرد و برنامه‌های آموزشی متناسب با این نیازها اجرای شود.

به گفته وی، در حال حاضر در استان دو کتابخانه ویژه نابینایان در شهرستان‌های شهرکرد و بروجن مجهز به کامپیوترهای مناسب‌سازی شده با تجهیزات خاص نابینایان وجود دارد.

سلیمانی یکی از مهم‌ترین مشکلات نابینایان را مساله اشتغال برشمرد و تصریح کرد: درصدر مشکلات نابینایان همواره اشتغال حرف اول را می‌زند، متاسفانه نابینایان با اینکه تحصیل کرده‌ترین قشر معلولان هستند اما بیشترین سهم بیکاری در بین معلولان را دارند که مکلف کردن دستگاه‌ها و نهادهای عمومی به اجرای قانون سهمیه سه درصد استخدام معلولین طبق ماده ۱۵ قانون جامع حمایت از حقوق افراد دارای معلولیت و اختصاص ۳۰ درصد از پست‌های سازمانی اپراتور تلفن به افراد کم بینا و نابینا طبق ماده ۱۱ بند «ت» می‌تواند تا حدودی مشکل اشتغال آن‌ها را مرتفع کند.

سرپرست بهزیستی چهارمحال و بختیاری با بیان اینکه نبود ایمن‌سازی محیط شهری همچنان نابینایان را خانه‌نشین کرده است، گفت: لازم است مناسب‌سازی شهرها با نظارت قوی‌تری انجام شود تا شاهد ایمن‌سازی ملموس‌تری باشیم.

سلیمانی اضافه کرد: یکی از مهم‌ترین نیازهای نابینایان و کم بینایان تحصیل کرده دسترسی به منابع اطلاعاتی، کتب و نشریات بریل، گویا و نشریات الکترونیکی است که امیدواریم وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با ورود به عرصه تولید کتب گویا و بریل این مشکل نابینایان را برطرف کند.

وی حذف محدودیت از نابینایان برای نمایندگی مجلس را از جمله دیگر مشکلات نابینایان برشمرد و خاطرنشان کرد: لازم است با فرهنگ‌سازی، تغییر نگرش و تکیه بر استعداد و توانمندی این افراد که در پست‌های مدیریتی ثابت شده است، تبعیض ناروا از نابینایان حذف شود.